مشخصات هادی سیم و کابل بر اساس استاندارد IEC 60502
استاندارد بین المللی IEC 60502 که در ایران معادل ملی این استاندارد به شماره 3569 تدوین گردیده است بطور کلی جهت تولید کابل های قدرت از ولتاژ 6/0 کیلوولت به بالاتر مورد استاناد قرار می گیرد . در گفتار پیش رو به مقررات هادی در این استاندارد خواهیم پرداخت .
طراحی هادی
هادی معمولا” از جنس مس یا آلومینیوم می باشد و در چهارکلاس ساخته می شود :
- هادی تک مفتولی از جنس مس یا آلومینیوم که با عنوان CLASS 1 شناخته می شود .
- هادی نیمه افشان گرد یا فشرده شده از جنس مس یا آلومینیوم که با عنوان CLASS 2 شناخته می شود.
- هادی قابل انعطاف فقط مسی که با عنوان CLASS 5 شناخته می شود .
- هادی بسیار قابل انعطاف فقط مسی که با عنوان CLASS 6 شناخته می شود .
برای حفاظت هادی در مقابل جذب اکسیژن و خوردگی یا آن را با فلزی مانند قلع ، اندود ( COATING ) می کنند و یا رویه آن را آلیاژ ( CLADING ) می دهند .
در محصولات تولید شده بر اساس این استاندارد جنس هادی در کلاس یک باید یکی از انواع زیر باشد :
- مس آنیل شده با اندود فلزی یا بدون آن
- آلومینیوم یا آلیاژ آن با اندود فلزی یا بدون آن
- آلومینیوم با پوشش فلزی
- آلومینیوم با پوشش فلزی و اندود فلز دیگر
شرایط هادی در کلاس یک
الف ) مقطع هادی می بایستی گرد باشد.
ب) برای سطوح مقطع بالاتر و خود 25 میلی متر مربع هادی تک مفتولی مناسب نیست .
ج ) سطح مقطع هادی تک مفتولی کمتر یا مساوی 16 میلی متر مربع بایستی گرد باشد .
د ) سطح مقطع 25 میلی متر مربع و یا بیشتر از آن در کابل های تک رشته ای گرد و در کابل های چند رشته ای به صورت گرد و یا سکتور و یا شکل های دیگر می تواند باشد .
ه ) مقاومت هر هادی در دمای 20 درجه سانتیگراد نباید از حداکثر مقادیر جدول مربوطه در استاندارد IEC 60228 بیشتر باشد .
شرایط هادی در کلاس یک
الف ) مس اندود شده یا بدون آن
ب ) آلومینیوم یا آلیاژ آن با اندود فلزی یا بدون آن
ج ) آلومینیوم با پوشش فلزی ( CLAD )
د ) آلومینیوم با پوشش فلزی و اندود دیگر ( CLAD و COAT )
مقررات هادی در کلاس 2
- سطح مقطع هادی آلومینیومی استرند شده نباید از 10 میلی متر مربع کمتر باشد .
تبصره : برای کاربردهای خاص مقاطع 4 و 6 میلی متر مربع بصورت استرند نیز می تواند بکار برده شود .
– تعداد مفتول های هادی تابع مقررات خاصی است که در جداول استاندارد مربوطه آمده است .
– مقاومت هر هادی در دمای 20 درجه سانتیگراد نبایستی از حداکثر مقادیر جدول مربوطه در استاندارد IEC 60228 بیشتر باشد .
قابل ذکر است که در کلاس 2 هادی فشرده شده و یا شکل داده شده نیز وجود دارد که شرایط و مقررات آن به شرح زیر می باشد .
جنس هادی ها در کلاس دو فشرده شده
- مس آنیل شده با اندود فلزی یا بدون آن
- آلومینیوم یا آلیاژ آن
مقررات هادی فشرده شده
الف ) سطح مقطع هادی آلومینیومی استرند شده و فشرده شده نبایستی از 6 میلی متر مربع کمتر باشد .
ب ) سطح مقطع هادی آلومینیومی یا مسی استرند شده و نیز شکل داده شده نباید کمتر از 25 میلی متر مربع باشد .
ج ) نسبت قطر هر دو مفتول در هادی نباید بیش از 2 باشد .
د ) تعداد مفتول های هر هادی نباید از حداقل مقادیر داده شده در جدول استاندارد کمتر باشد .
ه ) مقاومت هر هادی در دمای 20 درجه سانتیگراد نبایستی از حداکثر مقادیر جدول مربوطه در استاندارد IEC 60228 بیشتر باشد .
مقررات هادی های کلاس پنج و شش
الف ) مفتول های هادی باید دارای قطر نامی یکسان باشند .
ب) قطر هر هادی نباید از حداکثر مقادیر داده شده در جداول استاندارد مربوطه بیشتر باشد .
ج ) مقاومت هر هادی در دمای 20 درجه سانتیگراد نبایستی از حداکثر مقادیر جدول مربوطه در استاندارد IEC 60228 بیشتر باشد .